ΟΙ ΕΙΡΗΝΕΥΤΙΚΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΟΗΕ ΕΙΝΑΙ ΖΩΤΙΚΗΣ ΣΗΜΑΣΙΑΣ

Σημαντικός παράγοντας επίλυσης διεθνών συγκρούσεων

Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ δημιουργούν τις απαραίτητες συνθήκες ασφάλειας και υποστήριξης σε εκατομμύρια ανθρώπους καθώς και στους επισφαλείς θεσμούς που δημιουργούνται  μετά από μια σύγκρουση. Οι Κυανόκρανοι αναπτύσσονται σε σπαρασσόμενες από πολέμους περιοχές, εκεί που κανείς άλλος δε θέλει ή δε μπορεί να πάει. Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις προλαμβάνουν την επανάληψη ή την κλιμάκωση των συγκρούσεων.

  • Ο διεθνής χαρακτήρας των εξουσιοδοτημένων από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ειρηνευτικών αποστολών δίνει νομιμοποίηση στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις των Ηνωμένων Εθνών.
  • Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ είναι ένα αμερόληπτο και ευρέως αποδεκτό μέσο για την κατανομή των υποχρεώσεων και για την αποτελεσματική δράση.
  • Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις δημιουργούν το ασφαλές περιβάλλον που επιτρέπει τη συνέχιση των ειρηνευτικών προσπαθειών. Δεν αποτελούν όμως τη μόνη λύση για κάθε κατάσταση κρίσης.
  • Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις υποστηρίζουν την ειρηνευτική διαδικασία, δεν την υποκαθιστούν.
  • «Η εναλλακτική λύση στα Ηνωμένα Έθνη είναι να μην κάνουμε τίποτα και να αφήσουμε τις συγκρούσεις να φουντώσουν, να εξαπλωθούν και να δημιουργήσουν ένα ασφαλές καταφύγιο για τρομοκράτες και εγκληματίες», Πρέσβης Σούζαν Ράις, Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη.

Οι Ειρηνευτικές Επιχειρήσεις του ΟΗΕ είναι:

ΠΟΛΥΑΡΙΘΜΕΣ

Ένα τεράστιο εγχείρημα

Ο ΟΗΕ είναι ο Οργανισμός που σε πολυμερές επίπεδο  συνεισφέρει στο μεγαλύτερο μέρος της παγκόσμιας προσπάθειας για την μεταπολεμική σταθερότητα. Μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες αναπτύσσουν περισσότερο στρατιωτικό προσωπικό από τον ΟΗΕ.

  • Σχεδόν 124.000 άτομα υπηρετούν – υπό την καθοδήγηση του Τμήματος Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων του ΟΗΕ – σε 12 ειρηνευτικές επιχειρήσεις σε τέσσερις ηπείρους, επηρεάζοντας άμεσα τη ζωή εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων. Από το 1999 ο αριθμός των Κυανόκρανων έχει εννεαπλασιαστεί.
  • Επιπλέον, το Τμήμα της Εκτός Έδρας Υποστήριξης (DFS) παρέχει βοήθεια στους τομείς του προσωπικού, της χρηματοδότησης, του προϋπολογισμού, των επικοινωνιών και της τεχνολογίας της πληροφορίας. Υποστηρίζει ακόμη 12 πολιτικές ή ειρηνευτικές επιχειρήσεις, την ευθύνη των οποίων έχει το Τμήμα Πολιτικών Υποθέσεων, καθώς και έναν αριθμό από άλλα ειρηνευτικά γραφεία, που χρειάζονται διοικητική και υλικοτεχνική βοήθεια από την έδρα του ΟΗΕ.
  • Ο ΟΗΕ δεν έχει τη δική του στρατιωτική δύναμη. Βασίζεται στη συνεισφορά  των Κρατών Μελών. Μέχρι τις  28 Φεβρουαρίου 2010, 115 χώρες είχαν συνεισφέρει στρατιωτικό και αστυνομικό προσωπικό.
  • Οι περισσότεροι από τους 84000 που υπηρέτησαν ήταν στρατιώτες και στρατιωτικοί  παρατηρητές,  ενώ 13.000 ήταν  αστυνομικοί, πάνω από 5.800 διεθνές πολιτικό προσωπικό, 14.000 τοπικό πολιτικό προσωπικό και 2400 Εθελοντές του ΟΗΕ,  από 160 χώρες του κόσμου.

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ

Υψηλά ποσοστά επιτυχίας

Από το 1945 οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ έχουν αναλάβει 63 αποστολές, οι οποίες, μεταξύ άλλων, έδωσαν τη δυνατότητα σε πολίτες δεκάδων χωρών να ψηφίσουν σε ελεύθερες και δίκαιες εκλογές, ενώ συνέβαλαν, μόνο την τελευταία δεκαετία, στον αφοπλισμό περισσότερων από 400.000 πρώην μαχητών.

  • «Με την κατάλληλη εντολή και τους κατάλληλους πόρους, οι ειρηνευτικές δυνάμεις μπορούν να αποτελέσουν μια σημαντική δύναμη για την επίτευξη  μίας αργής και σταθερής προόδου  σε ορισμένα από τα πιο αδύναμα κράτη του κόσμου».
  • Ο ΟΗΕ συνεισφέρει με αποτελεσματικές και αποδοτικές δυνάμεις. Οι εμπειρογνώμονες του Οργανισμού διαθέτουν ένα ευρύ φάσμα πολιτικών και στρατιωτικών δυνατοτήτων, απαραίτητων για τη σταθεροποίηση μετασυγκρουσιακών  καταστάσεων.

ΑΠΟΔΟΤΙΚΕΣ

Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ δεν κοστίζουν

  • Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ κοστίζουν πολύ λιγότερο από άλλες μορφές διεθνούς παρέμβασης, ενώ το κόστος μοιράζεται ισότιμα μεταξύ των Κρατών-Μελών του ΟΗΕ.
  • Ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός τους για την περίοδο 1η Ιουλίου 2009 – 30 Ιουνίου 2010 είναι περίπου 7,9 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ. Το ποσό αυτό  αντιπροσωπεύει  σχεδόν το 0.5% των παγκόσμιων στρατιωτικών δαπανών (εκτιμάται στα 1,464 τρισεκατομμύρια δολάρια)
  • Αν συγκρίνουμε τις  δαπάνες του ΟΗΕ για κάθε Κυανόκρανο,  με τα στρατεύματα που αναπτύσσονται από τις Ηνωμένες Πολιτείες, άλλα ανεπτυγμένα κράτη, το ΝΑΤΟ ή περιφερειακούς οργανισμούς, ο ΟΗΕ αποτελεί μακράν τη λιγότερη ακριβή επιλογή.
  • Σύμφωνα με μια στατιστική έρευνα οικονομολόγων  του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, η διεθνής στρατιωτική παρέμβαση που προβλέπεται από ο Κεφάλαιο VII του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, αποτελεί το πιο αποδοτικό μέσο πρόληψης της επανάληψης των συγκρούσεων.
  • Σύμφωνα με έρευνα του Κυβερνητικού Γραφείου Αποδοτικότητας (Government Accountability Office) των ΗΠΑ, η διεξαγωγή μιας ειρηνευτικής επιχείρησης, παρόμοιας με αυτή του ΟΗΕ στην Αϊτή (MINUSTAH), θα κόστιζε στις ΗΠΑ σχεδόν τα διπλά:  876 εκατομμύρια δολάρια έναντι 428 εκατομμυρίων δολαρίων που κόστισαν στον ΟΗΕ οι πρώτοι 14 μήνες της αποστολής.
  • «Εάν οι ΗΠΑ έπρεπε να δράσουν μονομερώς και να αναπτύξουν τις δικές τους δυνάμεις σε πολλές από αυτές τις χώρες, για κάθε δολάριο που θα δαπανούσαν, ο ΟΗΕ θα μπορούσε να φέρει σε πέρας την αποστολή με δώδεκα μόλις σεντς». (Πρέσβης Σούζαν Ράις, Μόνιμη Αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη)

ΔΥΝΑΜΙΚΕΣ

Οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις του ΟΗΕ συνεχίζουν να εξελίσσονται

  • Εκτός από τη διατήρηση της ειρήνης και της ασφάλειας, οι Κυανόκρανοι επιφορτίζονται πλέον και με το έργο της παροχής βοήθειας σε πολιτικές διαδικασίες, της μεταρρύθμισης δικαστικών συστημάτων, της εκπαίδευσης αστυνομικών δυνάμεων, του αφοπλισμού και της επανένταξης πρώην μαχητών και τέλος με την παροχή στήριξης για την επιστροφή των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων ατόμων.
  • Η εκλογική βοήθεια που παρέχει ο ΟΗΕ εξελίσσεται σε ένα όλο  και περισσότερο  απαραίτητο στοιχείο των ειρηνευτικών επιχειρήσεων. Οι ειρηνευτικές αποστολές του ΟΗΕ στήριξαν πρόσφατα τις εκλογές σε εφτά χώρες, οι οποίες έβγαιναν από συγκρούσεις (Νεπάλ, Αφγανιστάν, Μπουρουντί, Αϊτή, Ιράκ, Λιβερία, Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και Τιμόρ-Λέστε), με πληθυσμό που ξεπερνά συνολικά τα 120 εκατομμύρια, δίνοντας σε πάνω από 57 εκατομμύρια εγγεγραμμένους ψηφοφόρους την ευκαιρία να ασκήσουν το δημοκρατικό τους δικαίωμα.
  • Για τη διατήρηση της ειρήνης ο ΟΗΕ συνεργάζεται ολοένα και περισσότερο με άλλους διεθνείς και περιφερειακούς οργανισμούς, όπως η Αφρικανική Ένωση (ΑΕ)και η Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), προκειμένου να επιτύχει το μέγιστο αποτέλεσμα.
  • Μία από τις πιο σημαντικές προτεραιότητες των ειρηνευτικών επιχειρήσεων του ΟΗΕ είναι η λογοδοσία του προσωπικού τους, ώστε να εφαρμόζονται τα αυστηρότερα πρότυπα συμπεριφοράς. Για παράδειγμα, οι ειρηνευτικές επιχειρήσεις υιοθέτησαν μια συνολική στρατηγική που  αναπτύσσεται σε τρία στάδια (πρόληψη, εφαρμογή, επανόρθωση) προκειμένου να αντιμετωπίσουν το ζήτημα της σεξουαλικής εκμετάλλευσης και κακοποίησης από μέλη του προσωπικού του ΟΗΕ. Δημιούργησαν επίσης διοικητικές μονάδες διαγωγής και πειθαρχίας, ενώ εργάζονται σε συνεργασία με τις χώρες που συνεισφέρουν σε στρατεύματα, για τη διασφάλιση της αυστηρής τήρησης και πλήρους εφαρμογής των συστάσεων που περιέχονται στην πολιτική μηδενικής ανοχής του Γενικού Γραμματέα, σχετικά με την σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση.
  • Οι καταγγελίες για σεξουαλική εκμετάλλευση και κακοποίηση έχουν μειωθεί από 357 το 2006 σε 112 το 2009.

Γυναίκες στις Ειρηνευτικές Αποστολές

  • Η ανάγκη για γυναίκες – Κυανόκρανους είναι περισσότερο επείγουσα από ποτέ. Σε πολλές περιπτώσεις, οι γυναίκες είναι οι πλέον κατάλληλες για να φέρουν εις πέρας κρίσιμης σημασίας ειρηνευτικές αποστολές, όπως οι συνεντεύξεις  με θύματα σεξουαλικής και σεξιστικής βίας, η εργασία σε γυναικείες φυλακές, η παροχή βοήθειας σε πρώην γυναίκες μαχητές κατά τη διάρκεια της διαδικασίας αποστράτευσης και επανένταξης στην ζωή του πολίτη και η εκπαίδευση γυναικών δοκίμων στις αστυνομικές σχολές.
  • Το ποσοστό των αμάχων γυναικών που ανήκουν στο πολιτικό προσωπικό των ειρηνευτικών  επιχειρήσεως  έχει φθάσει το 30%. Σήμερα, δύο γυναίκες ηγούνται ειρηνευτικών επιχειρήσεων ως Ειδικοί Αντιπρόσωποι του Γενικού Γραμματέα (SRSG) και τέσσερις γυναίκες είναι Αναπληρωτές  Ειδικοί Αντιπρόσωποι του Γενικού Γραμματέα.
  • Τα Ηνωμένα Έθνη συνεχίζουν να συνεργάζονται με την Αστυνομία και τις Ένοπλες Ομάδες από τις Συνεισφέρουσες Χώρες με στόχο την αύξηση του αριθμού των ένστολων γυναικών στις ειρηνευτικές επιχειρήσεις. Το 7%  των 13.000 αστυνομικών και το 2% 87.000 του στρατιωτικού προσωπικού είναι γυναίκες. Η πρώτη γυναικεία δύναμη που υπηρέτησε σε ειρηνευτική αποστολή, μία Αστυνομική Μονάδα από την Ινδία, είχε αναπτυχθεί το  2007 στην επιχείρηση του ΟΗΕ στη Λιβερία. Πιο πρόσφατα, μια γυναίκα διορίστηκε στη θέση Του Αναπληρωτή Διοικητή.