Τι είναι η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ

Ένα φόρουμ πολυμερούς διαπραγμάτευσης

Η Γενική Συνέλευση ιδρύθηκε το 1945 σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και κατέχει κεντρική θέση ως το πρωταρχικό αντιπροσωπευτικό όργανο λήψης αποφάσεων και χάραξης πολιτικής των Ηνωμένων Εθνών. Συγκροτείται από το σύνολο των κρατών μελών του Οργανισμού, και αποτελεί ένα μοναδικό φόρουμ για πολυμερείς συζητήσεις για όλο το φάσμα των διεθνών θεμάτων που καλύπτει ο Καταστατικός Χάρτης.

Διαδραματίζει επίσης σημαντικό ρόλο στη διαδικασία θέσπισης κανόνων και κωδικοποίησης του Διεθνούς Δικαίου.

Η Γενική Συνέλευση συνέρχεται σε τακτική σύνοδο κάθε χρόνο από το Σεπτέμβριο μέχρι το Δεκέμβριο, ή όταν χρειάζεται.

Λειτουργία και Αρμοδιότητες της Γενικής Συνέλευσης:

• Εξετάζει και κάνει συστάσεις για τις γενικές αρχές της συνεργασίας με στόχο τη διατήρηση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του αφοπλισμού
• Συζητά κάθε θέμα διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας, και κάνει συστάσεις, με εξαίρεση την περίπτωση που μια διαφωνία ή κατάσταση συζητείται ήδη στο Συμβούλιο Ασφαλείας
• Συζητά, με την ίδια εξαίρεση, και κάνει συστάσεις για κάθε θέμα που εμπίπτει στο πεδίο αρμοδιότητας του Καταστατικού Χάρτη ή επηρεάζει τη λειτουργία ή τις αρμοδιότητες οποιουδήποτε οργάνου των Ηνωμένων Εθνών
• Εισηγείται τη διεξαγωγή μελετών και κάνει συστάσεις για την προώθηση της διεθνούς πολιτικής συνεργασίας, την ανάπτυξη και την κωδικοποίηση του Διεθνούς Δικαίου, τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των θεμελιωδών ελευθεριών, την διεθνή συνεργασία σε οικονομικό, κοινωνικό, ανθρωπιστικό, πολιτιστικό, εκπαιδευτικό και υγειονομικό επίπεδο.
• Προβαίνει σε συστάσεις για ειρηνική διευθέτηση οποιασδήποτε κατάστασης, που θα μπορούσε να βλάψει τις φιλικές σχέσεις μεταξύ των εθνών
• Επιλαμβάνεται και εξετάζει εκθέσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας και των υπόλοιπων όργανων των Ηνωμένων Εθνών
• Εξετάζει και εγκρίνει τον προϋπολογισμό και καθορίζει τις δημοσιονομικές αποτιμήσεις των κρατών-μελών
• Εκλέγει τα μη μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και τα μέλη των υπολοίπων συμβουλίων και οργάνων των Ηνωμένων Εθνών και, με σύσταση του Συμβουλίου Ασφαλείας, διορίζει τον Γενικό Γραμματέα.

Σύμφωνα με το ψήφισμα «Uniting for Peace” του Νοεμβρίου 1959 (απόφαση 337(V)), η Συνέλευση έχει το δικαίωμα να αναλάβει δράση αν το Συμβούλιο Ασφαλείας αποτύχει να δράσει εξαιτίας της αρνητικής ψήφου ενός μόνιμου μέλους, στην περίπτωση που προκύψει απειλή και διατάραξη της ειρήνης ή επιθετική πράξη. Η Συνέλευση μπορεί να εξετάσει το θέμα αμέσως, με στόχο τη διατύπωση συστάσεων στα Μέλη για τη λήψη συλλογικών μέτρων που για τη διατήρηση ή την αποκατάσταση της διεθνούς ειρήνης και ασφάλειας.

Ενώ η Συνέλευση είναι εξουσιοδοτημένη μόνο για τη διατύπωση μη δεσμευτικών συστάσεων στα Κράτη σχετικά με διεθνή ζητήματα, ωστόσο, έχει αναβάλει πρωτοβουλίες για πολιτικές, οικονομικές, ανθρωπιστικές, κοινωνικές και νομικές δράσεις, οι οποίες έχουν επηρεάσει τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η Διακήρυξη της Χιλιετίας, ένα κείμενο-ορόσημο που υιοθετήθηκε το 2000 και το αποτέλεσμα της παγκόσμιας Συνόδου Κορυφής του 2005, αντικατοπτρίζουν τη δέσμευση των κρατών-μελών για την υλοποίηση συγκεκριμένων στόχων, όπως η επίτευξη της ειρήνης, της ασφάλειας, του αφοπλισμού, της ανάπτυξης, η εξάλειψη της φτώχειας, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η προώθηση του κράτους δικαίου, η προστασία του κοινού περιβάλλοντος, η κάλυψη των αναγκών της Αφρικής και τέλος, η ενίσχυση του ρόλου των Ηνωμένων Εθνών.

Η αναζήτηση της συναίνεσης

Κάθε κράτος μέλος της Συνέλευσης διαθέτει μόνο μία ψήφο. Τα σημαντικά θέματα, όπως οι συστάσεις περί ειρήνης και ασφάλειας και η εκλογή των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας, απαιτούν τα δύο τρίτα της πλειοψηφίας των κρατών μελών. Για τα υπόλοιπά ζητήματα απαιτείται απλή ψηφοφορία.
Τα τελευταία χρόνια, έγινε ιδιαίτερη προσπάθεια ώστε οι αποφάσεις πάνω στα διάφορα ζητήματα να λαμβάνονται με συναίνεση και όχι με επίσημη ψηφοφορία, ενισχύοντας με αυτόν τον τρόπο τη στήριξη των αποφάσεων της Συνέλευσης. Ο Πρόεδρος μετά από διαβουλεύσεις και συμφωνία με τις αντιπροσωπείες, μπορεί να προτείνει να υιοθετηθεί ένα ψήφισμα χωρίς ψηφοφορία.