Ανεξάρτητοι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα ανέφεραν σε δήλωσή τους την Τρίτη ότι η πρόσφατη καταδίκη σε φυλάκιση του δημοσιογράφου της Wall Street Έβαν Γκέρσκοβιτς και της δημοσιογράφου του Radio Liberty Αλσού Κουρμάσεβα στέλνει ένα “απειλητικό μήνυμα” σε όλους τους δημοσιογράφους.
Την Παρασκευή, ο κύριος Γκέρσκοβιτς καταδικάστηκε σε 16 χρόνια φυλάκισης με την κατηγορία της κατασκοπείας από ρωσικό δικαστήριο. Ο δημοσιογράφος συνελήφθη στη Ρωσία το 2023 και έκτοτε κρατείται εκεί, παρά τις εκκλήσεις για την απελευθέρωσή του.
Την ίδια ημέρα, η κ. Κουρμάσεβα έλαβε ποινή φυλάκισης εξήμισι ετών εξαιτίας της “διασποράς ψευδών ειδήσεων για τον ρωσικό στρατό”. Κρατείται αυθαίρετα στη Ρωσία από τις 18 Οκτωβρίου.
Συγκλονισμένοι από την καταδίκη
Οι εμπειρογνώμονες του ΟΗΕ ανέφεραν ότι είναι σοκαρισμένοι από την καταδίκη των δημοσιογράφων για “εγκλήματα που δεν διέπραξαν”. Κατήγγειλαν επίσης τις διαδικασίες της δίκης που οδήγησαν στις καταδίκες.
“Η βιαστική και μυστικοπαθής φύση των δικών τους – επί τρεις και δύο ημέρες αντίστοιχα και κεκλεισμένων των θυρών – είναι μια ακόμη απόδειξη των εικονικών δικών και των καταδικαστικών αποφάσεων με κατασκευασμένες κατηγορίες για δημοσιογράφους που απλώς έκαναν τη δουλειά τους”, δήλωσαν οι εμπειρογνώμονες.
Στην περίπτωση του κυρίου Γκέρσκοβιτς, οι Ειδικοί Εισηγητές σημείωσαν ότι οι δίκες κεκλεισμένων των θυρών αποδεικνύουν ότι η ετυμηγορία του δικαστηρίου είχε πολιτικά κίνητρα για την τιμωρία του δημοσιογράφου εξαιτίας του ρεπορτάζ σχετικά με την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
“Ανησυχούμε για την εργαλειοποίηση και την αυξημένη χρήση των νόμων περί εθνικής ασφάλειας στη Ρωσία με σκοπό τον αθέμιτο περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου 2022, και την ουσιαστική ποινικοποίηση κάθε ανεξάρτητης δημοσιογραφίας που αποσκοπεί στην αναφορά του πολέμου”.
Έκκληση για ανάκληση
Εκτός από τον κύριο Γκέρσκοβιτς και την κυρία Κουρμάσεβα, περίπου 33 δημοσιογράφοι κρατούνται αυτή τη στιγμή στη Ρωσία, αποτυπώνοντας μια επικίνδυνη τάση αυξημένης “αποσιώπησης” ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης και αντίθετων απόψεων από την έναρξη της πλήρους εισβολής.
Οι εμπειρογνώμονες ζητούν την “άμεση και άνευ όρων απελευθέρωση” όλων των δημοσιογράφων στη Ρωσία που κρατούνται επειδή έκαναν τη δουλειά τους.
Καλούν επίσης τη ρωσική κυβέρνηση να “καταργήσει όλες τις νομοθετικές ρυθμίσεις που περιορίζουν αδικαιολόγητα την ελευθερία της έκφρασης, όπως η “διάδοση ψευδών ειδήσεων για τον ρωσικό στρατό” και η “δυσφήμιση του ρωσικού στρατού”.
Περαιτέρω, οι εμπειρογνώμονες απαιτούν από τη Ρωσία να τροποποιήσει την ποινική της νομοθεσία για να αποτρέψει την κατάχρηση των νόμων περί εθνικής ασφάλειας για τον περιορισμό της ελευθερίας της έκφρασης, ειδικά για τους δημοσιογράφους που καλύπτουν με ειλικρίνεια τον πόλεμο στην Ουκρανία.
Οι Ειδικοί Εισηγητές διορίζονται από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ και έχουν την εντολή να παρακολουθούν και να υποβάλλουν εκθέσεις για συγκεκριμένες θεματικές καταστάσεις ή καταστάσεις χωρών.
Δεν είναι προσωπικό του ΟΗΕ και είναι ανεξάρτητοι από οποιαδήποτε κυβέρνηση ή οργανισμό. Υπηρετούν με την ατομική τους ιδιότητα και δεν λαμβάνουν μισθό.