COVID-19: Waar innovatie en noodzaak elkaar ontmoeten

innovatie
Foto: Unsplash, Clark Tibbs

21 april 2020 is de Werelddag van de creativiteit en innovatie. Creativiteit en innovatie zijn belangrijker dan ooit, aangezien de COVID-19 pandemie in een klap de pijnpunten van onze zorgsector heeft blootgelegd. Een van die pijnpunten is het gebrek aan materiaal, van maskers tot beademingstoestellen en handgels.

De afgelopen dagen heeft België nog eens ruim 17 miljoen extra chirurgische maskers besteld. Dat brengt het totaal aantal bestelde chirurgische maskers op meer dan 130 miljoen maskers, waarvan er 27 miljoen zijn geleverd. Al ruim 14 miljoen van die maskers zijn al verdeeld, zo meldt bevoegd minister Philippe De Backer vrijdagavond in de krant De Standaard. Toch is er nog steeds een gebrek aan maskers in verschillende sectoren. Ook handgels zijn gegeerd. Verschillende rusthuizen riepen al de hulp van het leger of Artsen Zonder Grenzen in.

Van gevangenis tot opera

Het gebrek aan materiaal staat recht tegenover de overvloed aan creativiteit en zin voor innovatie. Chirurgische maskers blijven dan wel voorbehouden voor medisch en verzorgend personeel, vanuit verschillende sectoren groeien initiatieven voor zelfgemaakte exemplaren.

Al heel vroeg in de crisis stelde het gevangeniswezen vast dat ze het zonder maskers heel moeilijk zouden krijgen. Na een oproep tot professionele naaimachines hebben gedetineerden in België al meer dan 27.000 mondmaskers gemaakt. 17.500 daarvan waren bestemd voor de penitentiaire instellingen zelf. De rest hebben ze gedoneerd aan hulpverleners. “Niettegenstaande de ingrijpende maatregelen, stellen wij vast dat de overgrote meerderheid zich zonder klagen neerlegt bij de situatie omdat ze beseffen hoe ernstig die is, en hun positieve bijdrage willen leveren,” zegt woordvoerster Kathleen Van de Vijver in de Standaard.

Ook kostuumontwerpers en naaisters – die momenteel zonder werk zitten – uit de ateliers van Opera de Munt in Brussel, hebben maskers voor gezondheidswerkers gemaakt. Daarnaast helpen de naaiateliers van de Koninklijke Waalse Opera het Universitair Hospitaal in Luik om beschermende schorten te naaien.

Privésector van zijn beste kant

Het Brusselse Erasmus Ziekenhuis past duikmaskers van Decathlon aan voor kleine beademingstoestellen voor patiënten die een matige ademhalingshulp nodig hebben.

Biergigant AB InBev produceerde 50.000 liter ontsmettingsmiddel en 26.000 flesjes handgel op basis van de restalcohol die vrijkomt bij de productie van alcoholvrije bieren als ‘steunpakket voor de zorgverstrekkers in ons land’, klonk het in een persbericht begin april.

Deze maand organiseerde het Microsoft Innovation Center Belgium een online “Stay The F**** At Home Hackathon”. Deelnemers konden kiezen om tools te ontwikkelen rond telewerken, voor medisch personeel op het terrein, of om bijvoorbeeld slim boodschappen te doen. Het doel is uiteraard dat op middellange termijn de ontwikkelde tools het daglicht zullen zien.

Universiteiten en studenten in de bres

Al vanaf het begin van de epidemie zijn verschillende partnerschappen aangegaan om het tekort aan beademingsapparatuur op te vangen: de Universiteit Gent met energieleverancier Engie en de UCLouvain met verschillende Waalse bedrijven. Hun ademhalingstoestellen zijn nu (bijna) klaar en de initiatiefnemers hopen op een tijdelijke ontheffing om de lange goedkeuringsprocedure te verkorten. Ook de Brusselse Universiteit VUB heeft samen met Audi Brussels al vijftig voorserietoestellen geproduceerd.

De VUB lanceerde aan het begin van de crisis ook een online test, op www.coronavirustest.be kunnen burgers aan de hand van een aantal eenvoudige vragen hun risico op besmetting inschatten.

Thomas More Hogeschool in Mechelen biedt lessen intensieve zorgen aan voor verpleegkundigen van verschillende ziekenhuizen via online modules en on-site training. “De ziekenhuizen hebben de kennis en expertise wel in huis, maar hebben door de coronacrisis geen tijd om mensen bij te scholen”, klinkt het. Verschillende ziekenhuizen maakten hiervan al gebruik.

We willen klaar zijn!

Ondertussen lanceerden ook drie bevriende studenten, Alexis, Martin en Clément, van de École Polytechnique de Louvain (EPL), de Universiteit van Bergen en de Hogeschool Leuven in Henegouwen (HELHa), een platform om medische 3D-objecten te ontwerpen. Ziekenhuizen kunnen via de website een verzoek indienen, met zo veel mogelijk details over het ontbrekende onderdeel. Vervolgens wordt een groep specialisten gevormd om het te ontwerpen. “We lanceren ons platform als een preventieve maatregel,” legt Martin Adam uit, student ingenieur en een van de drie vrienden. “Gezien de context kan de situatie snel ingewikkeld worden en we willen klaar zijn!”

Opname van een organisatie in de Benelux ‘SDG Actors’-serie van het VN Regionaal Informatiecentrum (UNRIC) weerspiegelt in geen geval de opvattingen van, noch betekent het een goedkeuring door UNRIC.