VN-vredesoperaties bestaan 75 jaar in 2023
De vredeshandhavingsoperaties van de Verenigde Naties begonnen in 1948, toen de Veiligheidsraad toestemming gaf voor de inzet van militaire waarnemers in het Midden-Oosten. Sindsdien heeft de VN zeventig operaties over de hele wereld uitgevoerd, waaraan ruim een miljoen mannen en vrouwen uit meer dan 120 landen hebben deelgenomen. Vredeshandhavers of blauwhelmen zijn een van de bekendste gezichten van de Verenigde Naties en een baken van hoop in veel conflicten.
Voor het 75-jarig bestaan van de vredesoperaties heeft de VN een nieuwe wereldwijde campagne gelanceerd, ‘Vrede begint bij mij’. Die campagne wil de positieve impact van vredesmissies op de levens van miljoenen mensen in conflictgebieden tonen.
UNRIC gaf daarom het woord aan zes Belgische blauwhelmen die in verschillende vroegere, maar ook in recentere missies hebben gediend.
Bart, Bruno en Jurgen werkten voor de Organisatie van de Verenigde Naties voor het toezicht op het bestand in Palestina (UNTSO)
Bart, Jurgen en Bruno, personeel van het Belgische leger, dienden alle drie in de oudste vredesoperatie ooit opgezet door de Verenigde Naties.
De UNTSO, die in 2023 75 jaar bestaat, werd in mei 1948 in Jeruzalem opgericht, na het einde van het Britse mandaat in Palestina, naar aanleiding van de vijandelijkheden tussen Israëliërs en Palestijnen, toen de staat Israël zijn onafhankelijkheid uitriep.
Een eerste groep militaire waarnemers werd ingezet om toezicht te houden op de uitvoering van de Arabisch-Israëlische wapenstilstandsovereenkomsten.
Vandaag zijn de belangrijkste taken van UNTSO de wapenstilstand monitoren, escalatie van geïsoleerde incidenten voorkomen en andere vredeshandhavingsoperaties ondersteunen.
In februari 2023 telde het personeel 380 medewerkers, onder meer uit Finland, Ierland, Nederland, Noorwegen en Australië, vijf van de belangrijkste landen die troepen leveren.
De UNTSO betreurt sinds haar oprichting 52 sterfgevallen.
Bijzonder kenmerk van UNTSO: het personeel is op korte termijn beschikbaar om de kern te vormen van bepaalde andere vredesmissies over de hele wereld.
De beschikbaarheid van militaire waarnemers van UNTSO voor vrijwel onmiddellijke inzet droeg bij aan de snelle organisatie en het succes van die missies.
Bruno was actief bij de Missie van de Verenigde Naties in Soedan (UNMIS)
UNMIS werd op 24 maart 2005 opgericht in Soedan om het vredesakkoord te garanderen dat een einde maakte aan twintig jaar oorlog tussen Noord- en Zuid-Soedan.
De missie had ook tot doel te reageren op de aanbevelingen van een rapport van de Internationale Onderzoekscommissie naar de misdaden gepleegd in Darfoer, in het westelijke deel van het land.
Bruno nam zo deel aan een complexe missie. UNMIS was ook verantwoordelijk om de vrijwillige terugkeer van vluchtelingen en ontheemden te begeleiden, conflictgebieden te ontmijnen en de bescherming van mensenrechten te vrijwaren.
In 2011, zes jaar na de oprichtig van UNMIS, beëindigde deze missie met 10.519 personeelsleden haar werk toen Zuid-Soedan zich in een referendum onafhankelijk verklaarde. De organisatie van het referendum is een van de belangrijkste verwezenlijkingen van UNMIS.
Koen nam deel aan de Interimvredesmacht van de Verenigde Naties in Libanon (UNIFIL)
UNIFIL werd in maart 1978 door de Veiligheidsraad opgericht om de terugtrekking van de Israëlische troepen uit Zuid-Libanon te begleiden, de internationale vrede en veiligheid te herstellen en de regering van Libanon te helpen haar gezag in het gebied te herstellen.
UNIFIL, dat in februari 2023 over een troepensterkte van 10.365 beschikte, is zichtbaar aanwezig en had gemiddeld 13.807 operaties per maand tussen november 2022 en februari 2023, volgens het rapport van de Secretaris-Generaal van de VN (maart 2023).
Als onderdeel van deze moeilijke missie, die te maken krijgt met aanvallen, heeft een contingent Belgische Blauwhelmen, gevestigd in At Tiri, in het zuiden van het land, meegeholpen om mijnen te ruimen op de demarcatielijn tussen Israël en Libanon die in 2000 door een resolutie van de Veiligheidsraad werd vastgelegd.
Nico was actief in de Multidimensionale Geïntegreerde Stabilisatiemissie van de Verenigde Naties in Mali (MINUSMA)
Nico gaf een getuigenis over zijn rol en ervaring binnen MINUSMA, opgericht in april 2013.
Op verzoek van de militaire autoriteiten van Mali heeft de Veiligheidsraad besloten het mandaat te beëindigen van MINUSMA, vanaf 30 juni 2023, met uiteindelijke terugtrekking op 31 december 2023.
MINUSMA wordt beschouwd als de gevaarlijkste VN-missie en had als taak om de Malinese overgangsautoriteiten te helpen het land te stabiliseren tegen aanvallen door gewapende groepen, burgers te beschermen, geweld tussen gemeenschappen te verminderen en het gezag van de staat te herstellen.