De COVID-19-pandemie legt samenlevingen over de hele wereld plat, waardoor miljoenen vrouwen en meisjes geconfronteerd worden met een gevaarlijke situatie: thuisblijven. Voor de pandemie kreeg een op de drie vrouwen en meisjes te maken met seksueel en/of fysiek geweld door een partner of familielid. Uit nieuwe rapporten blijkt dat er een zorgwekkende toename is van slachtoffers van geweld door de pandemie.
Op 25 november, de Internationale dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen, willen de Verenigde Naties de wereldwijde actie versterken om slachtoffers te helpen en een einde te maken aan geweld tegen vrouwen.
De schaduwpandemie
Volgens UN Women hadden voor de pandemie 243 miljoen vrouwen tussen 15 en 49 jaar aangegeven dat zij in het afgelopen jaar te maken hadden gehad met seksueel en/of fysiek geweld door hun partner, dat is 18% van alle vrouwen wereldwijd. Als we dat cijfer bekijken over een mensenleven, dan spreken we over 30% (een op de drie vrouwen). Uit nieuwe rapporten blijkt dat het cijfer in 2020 aanzienlijk is gestegen door COVID-19. In oktober publiceerde het VN-trustfonds om geweld tegen vrouwen uit te bannen een studie op basis van rapporten en data van vrouwenrechtenorganisaties aan de frontlinie. Daaruit blijkt dat alle vormen van geweld tegen vrouwen en meisjes, met name huiselijk geweld, tijdens de COVID-19-pandemie zijn toegenomen. Die verontrustende tendens wordt omschreven als de “schaduwpandemie“.
De alarmerende toename van de vele vormen van huiselijk geweld tegen vrouwen en meisjes wordt gevoed door veiligheids-, gezondheids- en geldzorgen waarmee vele huishoudens over de hele wereld te maken hebben. Hierdoor ontstaan spanningen die erger worden door de krappe en beperkte levensomstandigheden tijdens een lockdown.
Een overbelaste gezondheidszorg leidde ertoe dat de eerste hulp en steun aan de slachtoffers van de schaduwpandemie ondermaats was, en dat terwijl vrouwengeweld blijft toenemen.
Virtueel geweld
De quarantaine- en lockdownmaatregelen hebben vrouwen en meisjes ook niet beschermd tegen geweld van de buitenwereld. UN Women meldt dat online geweld toeneemt waar vrouwen toegang hebben tot internet.
Voor COVID-19 gaf een op de tien vrouwen in de Europese Unie aan sinds haar vijftiende te maken hebben gehad met online intimidatie. Ze ontvingen onder meer ongewenste, beledigende en seksueel getinte e-mails of sms’jes of beledigende en ongepaste voorstellen op sociaalnetwerksites.
Door de coronamaatregelen wordt er dit jaar meer gebruikgemaakt van online platforms. Sommigen zagen dat als een kans om jongeren uit te buiten.
Miljoenen vrouwen en meisjes hebben regelmatig of soms dagelijks videoconferenties voor hun job of studies. Volgens diverse mediakanalen, socialemediaberichten en deskundigen op het gebied van vrouwenrechten zijn verschillende vormen van online geweld aan het toenemen, waaronder stalking, pesterijen en seksuele intimidatie. Vrouwen en meisjes krijgen bijvoorbeeld ongevraagd pornografische video’s wanneer ze via een chatroom deelnemen aan een online event.
Orange the World: Financier, Reageer, Voorkom en Verzamel!
Elk jaar op 25 november, de Internationale dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen, steunen de Verenigde Naties het initiatief van het maatschappelijke middenveld “16 Dagen van Activisme tegen gendergerelateerd geweld“. De campagne eindigt op 10 december, de Dag van de rechten van de mens. Hiermee wordt aangegeven dat geweld tegen vrouwen een van de meest voorkomende schendingen van de mensenrechten is in de wereld.
Het thema van de campagne luidt dit jaar “Orange the World: Financier, Reageer, Voorkom en Verzamel!“. Net als in de voorgaande jaren roept de campagne op om de wereld oranje te kleuren als symbool voor een betere toekomst voor vrouwen en meisjes zonder geweld. Alle belanghebbenden, van overheden en bedrijven tot particulieren, worden uitgenodigd om hun gebouwen in oranje op te lichten of om hun socialemediaplatformen oranje te kleuren.
Naast het ‘Orange the World’-initiatief focust de actie dit jaar op: Financier (vrouwenorganisaties), Reageer (op de behoeften van slachtoffers), Voorkom (door sociale normen aan te pakken die geweld tegen vrouwen en meisjes normaliseren) en Verzamel (gegevens om beleidsvormen en programma’s te informeren).
Ook jij kan deelnemen aan de campagne via #orangetheworld en #16days!