Guterres: niet delen van vaccins is een “morele schande”

De VN-Secretaris-Generaal, António Guterres, heeft vandaag de rijke landen bekritiseerd voor het aanleggen van voorraden van COVID-19-vaccins.

“De meest recente morele schande is dat het niet lukt om te zorgen voor gelijkheid bij de vaccinatie-inspanningen”, zei Guterres op 22 februari tijdens de vergadering van de Mensenrechtenraad op ministerieel niveau.

“Slechts tien landen hebben 75% van alle COVID-19-vaccins toegediend. Ondertussen hebben meer dan 130 landen nog geen enkele dosis ontvangen. Vaccingelijkheid gaat uiteindelijk over mensenrechten. Vaccinnationalisme ontkent dit. Vaccins moeten een mondiaal publiek goed zijn, toegankelijk en betaalbaar voor iedereen.”

Guterres was ook bezorgd dat het virus de politieke rechten en burgerrechten aantast en de openbare ruimte verder doet krimpen. Hij wees erop dat de pandemie door de autoriteiten in sommige landen als excuus wordt gebruikt om met harde hand op te treden en noodmaatregelen te treffen om afwijkende meningen de kop in te drukken, fundamentele vrijheden te criminaliseren, onafhankelijke verslaggeving het zwijgen op te leggen en de activiteiten van niet-gouvernementele organisaties aan banden te leggen.

Digitale technologie

De VN-Secretaris-Generaal drong er bij alle lidstaten ook op aan om de mensenrechten centraal te stellen in de regelgeving en wetgeving over digitale technologieën.

“We hebben een Routekaart voor Digitale Samenwerking ontwikkeld om vooruitgang te kunnen boeken”, vertelde de Secretaris-Generaal António Guterres aan de Mensenrechtenraad.

“We hebben een veilige, eerlijke en open digitale toekomst nodig die geen inbreuk zijn tegen privacy of waardigheid.”

Guterres zei dat toegang tot levensbelangrijke COVID-19-informatie wordt ontzegd. Dodelijke desinformatie wordt versterkt, ook door machthebbers.

“De COVID-19-‘infodemie’ heeft de alarmbellen doen rinkelen over de groeiende reikwijdte van digitale platforms en het gebruik en misbruik van gegevens.”

De VN-chef uitte bezorgdheid over het feit dat over ieder van ons een enorme bibliotheek van informatie wordt aangelegd. Hij wees erop dat gedragspatronen worden verhandeld en verkocht als contracten.

“Onze gegevens worden ook gebruikt om onze percepties te sturen en te manipuleren, zonder dat we ons daar ooit bewust van zijn”, zei Guterres.

“Overheden kunnen die gegevens misbruiken om het gedrag van hun eigen burgers te controleren, waarbij de mensenrechten van individuen of groepen worden geschonden. Dit alles is geen sciencefiction of een voorspelling van een 22e-eeuwse dystopie. Het is hier en nu. En het vereist een ernstig debat.”

Guterres sprak ook zijn grote bezorgdheid uit over de aanhoudende ongelijkheid tussen mannen en vrouwen en over racisme en drong erop aan dat meer zou worden gedaan “om onze Human Rights Call to Action tot leven te brengen”, aangezien het om een grote uitdaging gaat.

“Ik verwelkom het nieuwe bewustzijn in de wereldwijde strijd voor rassengelijkheid”, zei Guterres en hij riep daarbij op tot actie tegen haatgroepen. “Veel te vaak worden die haatgroepen door mensen in leidinggevende functies aangemoedigd op manieren die nog niet zo lang geleden ondenkbaar werden geacht. We hebben wereldwijde gecoördineerde actie nodig om dit ernstige en groeiende gevaar te bestrijden.”

Meest recent