Het Internationaal Gerechtshof (ICJ) heeft de procedure opgestart om een advies te verlenen over de verplichtingen van staten op het gebied van klimaatverandering, op vraag van de Algemene Vergadering van de VN, die onlangs een resolutie daarover aannam (29/03).
Het verzoek om een advies is bij het Hof ingediend via een brief van de VN-Secretaris-Generaal, António Guterres, die op 17 april 2023 bij het Hof is toegekomen.
Onder het leiderschap van de Republiek Vanuatu kreeg de VN-resolutie na een reeks raadplegingen overweldigende steun en ze werd door de lidstaten bij consensus aangenomen.
Met die recente resolutie verzoekt de Algemene Vergadering het Internationaal Gerechtshof, het belangrijkste gerechtelijke orgaan van de VN, zich te buigen over de volgende vragen:
- Wat zijn de verplichtingen van staten volgens het internationaal recht om het klimaatsysteem en andere delen van het milieu te beschermen tegen antropogene emissies van broeikasgassen voor staten en voor huidige en toekomstige generaties?
- Wat zijn de juridische gevolgen volgens die verplichtingen voor staten die door hun handelen en nalaten aanzienlijke schade hebben toegebracht aan het klimaatsysteem en andere delen van het milieu, ten aanzien van staten, waaronder met name kleine eilandstaten in ontwikkeling, en ten aanzien van volkeren en individuen van de huidige en toekomstige generaties die worden getroffen door de nadelige gevolgen van klimaatverandering?
“Het is de eerste keer dat het hoogste gerechtshof ter wereld is gevraagd om duidelijkheid te verschaffen over de verplichtingen van staten om het klimaatsysteem te beschermen en over de juridische gevolgen van het niet nakomen van die verplichtingen”, zei Andy Raine, hoofd van de eenheid Grenzen in het milieurecht bij de juridische dienst van het VN-Milieuprogramma, in een recent artikel. Hij benadrukte dat dit verzoek van de lidstaten aan het Hof een belangrijke stap is in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.
Hoewel adviezen van het Hof niet juridisch bindend zijn, dragen ze veel moreel gewicht, verduidelijken ze de internationale verplichtingen van landen en kunnen ze op lange termijn de bestaande internationale rechtsorde beïnvloeden. Verwacht wordt dat het advies van het Hof de VN-lidstaten ertoe zal aanzetten hun klimaatverplichtingen na te komen.
Voor meer informatie over de procedure:
- De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties vraagt het Hof om een advies over de verplichtingen van staten met betrekking tot klimaatverandering
- De website van het Internationaal Gerechtshof
Bekijk ook:
- Onze infographics over het Hof