Voor de kust van een land in oorlog, Jemen, dreigt een afgedankte tanker waarin 1 miljoen vaten olie opgeslagen zijn, te zinken of te ontploffen. Als er niets wordt gedaan, zou dit de ergste olieramp in de geschiedenis worden.
Dinsdag 25 juli: “De VN hebben een operatie gelanceerd om wat de grootste tijdbom ter wereld zou kunnen zijn, onschadelijk te maken”, kondigde VN-Secretaris-Generaal António Guterres aan.
De VN heeft inderdaad een andere tanker gekocht van de Belgische olietankerrederij Euronav, de “Nautica”, ondertussen omgedoopt tot “Yemen”, om FSO (Floating Storage and Offloading) Safer, een bijna 50 jaar oude boot die sinds 2015 niet meer is onderhouden, leeg te pompen. Die missie is het hoogtepunt van bijna twee jaar politiek voorbereidend werk, fondsenwerving en projectontwikkeling.
“Omdat niemand anders bereid of in staat was om deze taak uit te voeren, stapte de VN naar voren en nam het risico op zich om deze zeer delicate operatie uit te voeren”, legt de VN-chef uit. Deze complexe operatie zou zo’n twintig dagen moeten duren. Er was hard politiek werk voor nodig in een land dat door acht jaar oorlog is verwoest.
De overdracht van olie van schip naar schip is de cruciale stap om een ecologische en humanitaire catastrofe van kolossale proporties af te wenden. Als er niets aan wordt gedaan, zou de FSO Safer kunnen ontploffen of in twee breken, waarbij een rampzalige hoeveelheid olie zou lekken.
Volgens de VN kunnen de kosten om zo’n olielekkage op te ruimen oplopen tot 20 miljard dollar. Hele populaties, fauna en flora, zouden worden blootgesteld aan dodelijke giftige stoffen.
Catastrofale ecologische en economische gevolgen
Bovendien zouden alle visserijactiviteiten in deze regio van de Rode Zee en honderdduizenden banen onmiddellijk verdwijnen. Grote havens, waaronder Al Hudaydah en Saleef, zouden voor onbepaalde tijd moeten sluiten. Miljoenen mensen zouden geen voedsel, brandstof of basisvoorzieningen meer kunnen krijgen. De scheepvaart naar het Suezkanaal had wekenlang verstoord kunnen worden.
De VN hebben tot nu toe 115 miljoen dollar opgehaald voor deze operatie. De Secretaris-Generaal bedankte dinsdag “de vele landen, bedrijven en filantropische donoren, en ook gewone burgers, die geld hebben toegezegd voor deze cruciale fase van de operatie”.
Olie overpompen is de eerste stap
De VN heeft een beroep gedaan op een internationaal team van experts op het gebied van maritiem recht, olielekken en bergingsoperaties, scheepswerktuigkundigen, scheepsarchitecten, verzekeringsmakelaars, scheikundigen, landmeters en nog veel meer.
Eerder dit jaar, op 30 mei, had het toonaangevende maritieme bergingsbedrijf SMIT, een dochteronderneming van het Nederlandse Boskalis, de FSO Safer gestabiliseerd.
Het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP), dat SMIT heeft gecontracteerd, voert de operatie uit om de olie te verwijderen.
Het overbrengen van olie van schip naar schip is een belangrijke stap, maar het is nog lang niet het einde van de reis. De volgende cruciale stap is de levering van een speciale boei waaraan het vervangende schip veilig moet worden afgemeerd.
Op korte termijn ziet de VN-chef een nood aan “ongeveer 20 miljoen dollar om het project te voltooien, namelijk om de FSO Safer op te ruimen en te ontmantelen en om eventuele resterende milieubedreigingen voor de Rode Zee te vermijden”.
Meer informatie: