Het akkoord dat op zaterdag 13 november 2021 aan het einde van COP26 is bereikt, is “een belangrijke stap, maar het is niet genoeg”, benadrukt de Secretaris-Generaal van de VN. De teleurstelling was inderdaad zichtbaar in Glasgow, vooral over de bepalingen over fossiele brandstoffen.
Bijna 200 landen hebben zaterdag op de COP26-klimaatonderhandelingen in Glasgow, Schotland, een slotdocument aangenomen. Het document weerspiegelt volgens de Secretaris-Generaal de belangen, tegenstrijdigheden en politieke wil in de wereld vandaag.
“Het is een belangrijke stap, maar het is niet genoeg. We moeten de klimaatactie versnellen om het doel van de wereldwijde temperatuurstijging tot 1,5 graad in leven te houden,” zei António Guterres in een videoverklaring die na de conferentie was vrijgegeven.
“We hebben onze doelen op deze conferentie niet bereikt. Maar we hebben de basis gelegd om vooruit te gaan,” zei hij.
Guterres richtte zich ook tot jongeren, inheemse gemeenschappen, vrouwelijke leiders en iedereen die de klimaatactie promoot.
“Ik weet dat jullie teleurgesteld zijn. Maar de weg naar vooruitgang is niet altijd een rechte lijn. Er zijn soms omwegen. Soms zijn er obstakels. Maar ik weet dat we het kunnen. We zijn in de strijd van ons leven en deze strijd moeten we winnen. Geef nooit op. Trek je nooit terug. Blijf vooruitgaan »
Een overzicht van de overeenkomst
Het uiteindelijke document, dat bekend staat als het “Klimaatpact van Glasgow”, roept 197 landen op om volgend jaar tijdens COP27 in Egypte verslag uit te brengen over hun voortgang op vlak van klimaatambitie.
Het slotdocument consolideert ook de wereldwijde overeenkomst om de klimaatactie dit decennium nog te versnellen.
Na de last-minute-wijzigingen van China en India in de ontwerptekst om “de uitfasering van steenkool en inefficiënte subsidies voor fossiele brandstoffen” te veranderden in steenkoolgebruik “geleidelijk verminderen”, had COP26-voorzitter Alok Sharma moeite om zijn tranen te bedwingen.
Sharma verontschuldigde zich voor “de manier waarop het proces verliep” en voegde eraan toe dat hij begreep dat sommige delegaties “diep teleurgesteld” waren dat de sterkere taal niet was opgenomen in het uiteindelijke akkoord.
De overeenkomst voorziet ook in strengere tijdschema’s voor overheden om hun emissiereductieplannen bij te werken.
Over de lastige kwestie van de financiering door ontwikkelde landen voor klimaatactie in ontwikkelingslanden, benadrukt de tekst de noodzaak om klimaatfinanciering “uit alle bronnen te mobiliseren om het niveau te bereiken dat nodig is om de doelstellingen van het Akkoord van Parijs te bereiken. De steun aan ontwikkelingslanden moet verder gaan dan de vooropgestelde 100 miljard dollar per jaar”.
1,5 graad met een “wrange nasmaak”
“Onderhandelingen zijn nooit gemakkelijk… dat is kenmerkend aan consensus en multilateralisme”, zei Patricia Espinosa, uitvoerend Secretaris van het VN-Klimaatverdrag (het Raamverdrag van de Verenigde Naties inzake Klimaatverandering of UNFCCC).
De minst erge resultaten
Bij de laatste plenaire vergadering betreurden veel landen dat het maatregelenpakket niet voldoende was. Sommigen noemden het “teleurstellend”, maar over het algemeen erkenden ze dat het het beste was wat landen op dat moment konden accepteren gezien hun verschillen.
“Dit is (een) geleidelijke stap voorwaarts, maar niet tot de noodzakelijke vooruitgang. Voor de Malediven zal het te laat zijn. Deze overeenkomst brengt geen hoop in ons hart”, zei de toponderhandelaar van de Malediven in een bittere toespraak.
De Amerikaanse klimaatgezant John Kerry zei dat de tekst “een krachtige verklaring is” en verzekerde de afgevaardigden dat zijn land een constructieve dialoog zal aangaan over verlies en schade, en over aanpassing, twee van de moeilijkste kwesties om eensgezindheid te bereiken.
“De tekst vertegenwoordigt het minst slechte resultaat”, concludeerde de hoofdonderhandelaar van Nieuw-Zeeland.
Andere belangrijke beslissingen op COP26
Op de conferentie waren veel bemoedigende aankondigingen gedaan. Een van de belangrijkste was dat leiders uit meer dan 120 landen, die ongeveer 90% van de bossen in de wereld vertegenwoordigen, beloofden om de ontbossing tegen 2030 te stoppen en om te keren.
Er is ook een belofte geweest om de methaanuitsoot te verminderen, geleid door de Verenigde Staten en de Europese Unie, waarmee meer dan 100 landen zijn overeengekomen om deze broeikasgassen tegen 2030 te verminderen.
Ondertussen hebben meer dan 40 landen, waaronder grote kolengebruikers zoals Polen, Vietnam en Chili, ermee ingestemd om steenkool, een van de belangrijkste oorzaken van CO2-uitstoot, op te geven.
De particuliere sector heeft ook een sterke betrokkenheid getoond met bijna 500 wereldwijde financiële dienstverleners die ermee instemmen om 130 000 miljard dollar, of ongeveer 40% van de wereldwijde financiële activa, af te stemmen op de doelen die zijn vastgelegd in het Akkoord van Parijs, waaronder de beperking van de opwarming van de aarde tot 1,5 graad Celsius.
Bovendien hebben de Verenigde Staten en China tot ieders verrassing beloofd de klimaatsamenwerking de komende tien jaar te versterken.
Op vlak van groen transport, hebben meer dan 100 nationale overheden, steden en grote bedrijven de Glasgow-verklaring over emissievrije auto’s en bestelwagens ondertekend, met als doel de verkoop van verbrandingsmotoren tegen 2035 in grote markten wereldwijd te beëindigen en in 2040 wereldwijd. Ten minste 13 landen hebben ook beloofd om de verkoop van zware voertuigen op fossiele brandstoffen tegen 2040 te beëindigen.
Meer info:
