COP27 ging op 7 november 2022 van start in Sharm el-Sheikh, Egypte. Hier volgen de sleutelmomenten van die eerste week.
MAANDAG 7 NOVEMBER
Samenwerken of ten onder gaan, naar een solidariteitspact voor het klimaat
VN-Secretaris-Generaal António Guterres heeft op 7 november 2022 opgeroepen tot een historisch pact tussen rijke landen en ontwikkelingslanden om een klimaatcatastrofe af te wenden.
“De mensheid heeft een keuze: samenwerken of ten onder gaan. Het is of een klimaatsolidariteitspact of een collectief zelfmoordpact,” zei de VN-chef tegen meer dan 100 wereldleiders op de eerste officiële plenaire vergadering van COP27.
Volgens het voorgestelde pact zouden alle landen extra inspanningen leveren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Rijkere landen en internationale financiële instellingen zouden opkomende economieën moeten bijstaan. Het pact zou ook tot doel hebben de afhankelijkheid van fossiele brandstoffen en de bouw van kolencentrales te beëindigen.
Guterres riep regeringen opnieuw op om de onverhoopte winsten van fossiele brandstoffenbedrijven te belasten.
Nultolerantie voor greenwashing
Hoewel een groeiend aantal regeringen en andere belanghebbenden zich inzetten om hun koolstofemissies te beperken of te elimineren, laat de realiteit van heel wat “netto nul”-verbintenissen veel te wensen over, zei de Secretaris-Generaal van de VN bij de bekendmaking van het eerste verslag van zijn panel van deskundigen.
Volgens die deskundigen kunnen actoren niet beweren “nul emissies” te produceren maar tegelijkertijd doorgaan met investeringen in nieuwe voorraden fossiele brandstoffen of milieuvernietigende activiteiten of simpelweg een deel van de activa van hun bedrijf tentoonstellen en de rest verbergen.
“We moeten nultolerantie aan de dag leggen voor ‘netto nul’ greenwashing,” zei de VN-chef.
“Het is verkeerd om valse beloften van nettonulemissies te gebruiken om de massale uitbreiding van fossiele brandstoffen te verbergen. Het is misleidend. Die giftige doofpot kan onze wereld over de rand van de klimaatafgrond duwen. De schijnvertoning moet ophouden,” zei Guterres.
Een nieuw waarschuwingssysteem voor iedereen
Nu klimaatrampen meer mensen op de vlucht jagen dan conflicten, heeft de Secretaris-Generaal van de VN op 7 november 2022 details onthuld van zijn plan om ervoor te zorgen dat iedereen op aarde, inclusief “kwetsbare gemeenschappen” en “landen met een beperkte dekkingsystemen” de komende vijf jaar wordt beschermd door systemen voor vroegtijdige waarschuwing.
DINSDAG 8 NOVEMBER
Verlies en schade: meer klimaatrechtvaardigheid
Leiders hebben dinsdag (8 november 2022) opgeroepen tot concrete maatregelen inzake aanpassing en de netelige kwestie van verlies en schade.
Tot nu toe hebben slechts vijf Europese landen – Oostenrijk, Schotland, België, Denemarken en Duitsland – zich ertoe verbonden de schade aan te pakken.
Nana Akufo-Addo, de president van Ghana, zei dat Afrika weliswaar het minst heeft bijgedragen tot de klimaatverandering, maar dat de bevolking van het continent, met name de jeugd, er het meest onder te lijden heeft.
Ook leiders van niet-gouvernementele organisaties (NGO’s) riepen dinsdag op tot steun aan ontwikkelingslanden. Zij benadrukten dat de ontwikkelingslanden zes van de zeven mensen op aarde vertegenwoordigen, en zij dringen er allemaal op aan dat COP27 een financieringsmechanisme voor de aanpak van verlies en schade opzet.
WOENSDAG 9 NOVEMBER
Stop investeringen in fossiele brandstoffen
Woensdag 9 november 2022 stond in het teken van financiën, waarbij campagnevoerders opriepen tot een verschuiving van de honderden miljarden dollars die elk jaar in fossiele brandstoffen worden geïnvesteerd, naar de financiering van projecten voor hernieuwbare energie.
De Secretaris-Generaal van de VN riep ook regeringen en de financiële sector op om niet langer te investeren in fossiele brandstoffen.
Guterres deed die uitspraak bij de lancering van een nieuw satellietsysteem om de uitstoot van broeikasgassen te volgen. Hij legde uit dat uit gegevens van het nieuwe systeem blijkt dat er sprake is van onderrapportage van schadelijke emissies. Die emissies zijn een veelvoud van wat wordt gerapporteerd.
“Dit moet de regeringen en de financiële sector wakker schudden”.
Naar een beter beheer van hulpbronnen
De Verenigde Naties hebben een nieuw systeem voor het beheer van hulpbronnen (UNRMS) goedgekeurd voor hun duurzaam beheer. Volgens de VN zal die nieuwe toolkit landen helpen hun natuurlijke hulpbronnen efficiënt te gebruiken en goede sociaal-economische en milieuresultaten te behalen.
Minder dan 10% van de door ons verbruikte materialen worden gerecycleerd. De VN pleit voor een “radicale verandering” in de manier waarop we consumeren, ons verplaatsen, producten maken en nieuwe technologieën ontwikkelen.
Kinderen krijgen in de wereld van vandaag?
De helft van de jonge Afrikanen heroverweegt hun plannen om in de toekomst kinderen te krijgen door de onzekerheid over de impact van klimaatverandering, zo blijkt uit een wereldwijd UNICEF-onderzoek.
Jongeren in Afrika gaven aan veel meer dan jongeren in andere regio’s te maken te hebben met een reeks klimaatschokken, die hun toegang tot voedsel en water beperken.
Wereldwijd zeiden twee van de vijf jongeren dat de gevolgen van de klimaatverandering hen ertoe hadden aangezet hun kinderwens te herzien.
DONDERDAG 10 NOVEMBER
Jongeren op COP27: “Onze toekomst wordt gestolen.”
Gewapend met spandoeken, borden, megafoons en vooral aangrijpende getuigenissen, ondersteund door wetenschappelijke en economische feiten, vielen jongeren donderdag de gangen van COP27 binnen om te eisen dat de onderhandelaars de kwestie van verlies en schade aanpakken.
“Onze landen kunnen zich niet ontwikkelen door de kosten van de klimaatcrisis,” zei een jonge Afrikaanse activist tijdens een van de vele demonstraties in het Tonino Lamborghini International Conference Centre.
“We worden beroofd van onze toekomst! Dit is een onrechtvaardigheid!” zei hij.
“Verlies en schade” verwijst naar de kosten die worden gedragen door landen die het minst hebben bijgedragen tot de klimaatverandering, maar die het zwaarst worden getroffen door de gevolgen ervan, zoals de stijging van de zeespiegel en steeds vaker voorkomende extreme weersomstandigheden.
Steun aan kleinschalige boeren is goed voor het klimaat
Uit een nieuwe studie blijkt dat 20 jaar investeringen van het Internationaal Fonds voor Agrarische Ontwikkeling (IFAD) in kleine boeren en de arme plattelandsbevolking in ontwikkelingslanden meer broeikasgasemissies hebben verminderd dan zij hebben uitgestoten, waardoor de klimaatverandering effectief kan worden beperkt.
Het nieuwe evaluatieverslag van IFAD werd op donderdag 10 november 2022 voorgesteld tijdens COP27.
IFAD heeft tussen 2019 en 2021 1,2 miljard dollar aan klimaatfinanciering toegezegd, voornamelijk om kleinschalige boeren te helpen zich aan te passen aan de klimaatverandering, aangezien stijgende temperaturen en extreme weersomstandigheden zoals droogte, overstromingen en cyclonen hun leven en bestaansmiddelen in gevaar brengen.
VRIJDAG 11 NOVEMBER
De breakthrough Agenda: een plan om decarbonisatie te versnellen
Regeringen die meer dan de helft van het mondiale bbp vertegenwoordigen, hebben vrijdag een actieplan voor 12 maanden opgesteld om vijf belangrijke sectoren sneller koolstofvrij te maken en schone technologieën overal goedkoper en toegankelijker te maken.
Duurzamere mode
De ondertekenaars van het handvest voor klimaatactie van de mode-industrie zijn een reeks doelstellingen overeengekomen, waaronder het halveren van de emissies tegen 2030, het gebruik van koolstofarme materialen en het gebruik van hernieuwbare energie in hun hele toeleveringsketen.
Tijdens een speciaal VN-evenement over klimaatverandering dat modemerken, leveranciers en industriële coalities samenbracht, werd bekeken welke oplossingen in de modesector al worden toegepast en wat er nog meer moet worden gedaan.
ZATERDAG 12 NOVEMBER
Demonstraties
Zaterdag werd gekenmerkt door protesten waarin werd opgeroepen tot klimaatrechtvaardigheid in de vorm van financiering voor de bevolking in ontwikkelingslanden in Afrika en andere delen van de wereld die het meest door klimaatverandering zijn getroffen.
De Groep van 77, die bijna alle ontwikkelingslanden omvat, blijft aandringen op de oprichting van een verlies- en schadefonds om de gevolgen voor landen met weinig of geen aansprakelijkheid in de klimaatcrisis te compenseren.
“Aanpassen of verhongeren”
Zaterdag was het “Dag van Landbouw en Aanpassing”. Dertien jaar geleden, tijdens de 15e Klimaat-COP in Kopenhagen, beloofden ontwikkelde landen tegen 2020 100 miljard dollar per jaar aan minder welvarende landen om hen te helpen zich aan te passen aan de klimaatverandering en verdere temperatuurstijgingen te beperken. Die belofte werd echter niet nagekomen.
IFAD waarschuwt dat de oogstopbrengst tegen het einde van de eeuw met wel 50% kan afnemen.
Kleinschalige boeren in ontwikkelingslanden produceren een derde van ’s werelds voedsel, maar ze ontvangen slechts 1,7% van de klimaatfinanciering, terwijl ze gedwongen worden het hoofd te bieden aan droogtes, overstromingen, cyclonen en andere rampen.
Meer algemene informatie over klimaatverandering vind je op onze klimaatpagina.