Om onszelf te beschermen tegen het coronavirus moeten we allemaal thuisblijven. Maar voor sommigen is dat niet mogelijk.
Bevolkingsgroepen die in precaire situaties leven, zoals vluchtelingen en daklozen, zijn bijzonder kwetsbaar tijdens de COVID-19 pandemie.
“Deze mensen hebben simpelweg geen enkel middel om voorzorgsmaatregelen tegen het virus te nemen. Ze kunnen hun handen niet wassen en zich ook niet isoleren, omdat ze geen verblijfsplaats hebben,” legt Djoen Besselink uit, verantwoordelijke voor Belgische projecten van Artsen Zonder Grenzen (AZG).
Sommige daklozencentra hebben hun deuren gesloten voor nieuwkomers om overbevolking te voorkomen. Daarenboven, omdat het niet meer toegelaten is om met veel mensen in een kleine ruimte te zitten, zoals bijvoorbeeld in een wachtzaal, heeft het aanmeldcentrum (Klein Kasteeltje) in Brussel als maatregel om de verspreiding van het coronavirus in te perken, voorlopig de deuren gesloten. Dit heeft echter als gevolg dat er tijdelijk geen nieuwe asielaanvragen meer geregistreerd worden en asielzoekers dus ook geen toegang meer krijgen tot de opvangstructuren van Fedasil.
Meerdere overheids- en niet-gouvernementele organisaties en burgerinitiatieven werken hard samen om oplossingen te vinden voor deze bevolkingsgroepen die buiten het systeem vallen.
In Nederland is een kazerne omgebouwd om nieuwe asielzoekers op te vangen. In België heeft de regering meer dan een miljoen euro vrijgemaakt om daklozencentra en voedselbanken in het land te ondersteunen.
In Brussel werden een vijftiental instellingen, zoals jeugdherbergen, sportinstellingen en hotels verzocht door de autoriteiten om mensen die op straat wonen te huisvesten. François Bertrand, Directeur van Bruss’help, een regionaal centrum dat noodhulp voor daklozen coördineert, roept de bevolking op om hen niet te stigmatiseren.
“Daklozen en mensen die op straat wonen zijn geen besmettingsbron voor andere bevolkingsgroepen; het zijn de mensen die het grootste risico lopen en het hardst getroffen worden, dus moeten we ze koste wat kost beschermen”, benadrukt Bertrand.
Het Brussels Gewest heeft met het Rode Kruis een medische post opgezet voor mensen die positief zijn getest op het virus. Zij die in een ernstige toestand verkeren gaan direct naar het ziekenhuis. AZG heeft ook een verdeel- en accommodatiesysteem ingevoerd met een capaciteit van 50 bedden (uitbreidbaar tot 150 bedden indien nodig).
In Luxemburg zorgt Dokters van de Wereld, een vrijwilligersorganisatie voor medische ontwikkeling, voor de mensen die zijn vergeten door het systeem. Ze onderhouden hun medische centra en hun dokters doen consultaties per telefoon. Mensen die mogelijk COVID-19 hebben, worden verwezen naar overheidsinstellingen, zoals het expositiecentrum Luxexpo dat is omgebouwd tot een zorgcentrum.
“Dokters van de Wereld roept op tot algemene solidariteit en vraagt om daklozen toegang tot tests en behandelingen te geven op basis van non-discriminatie. Ook vroegen we om informatie aan te passen aan hun leefomstandigheden en dat verenigingen de onmisbare steun van de staat blijven krijgen om daklozen te helpen”, legt Dr. Jean Bottu, hun president in Luxemburg, aan ons uit.
Ook vinden meerdere burgerinitiatieven plaats.
In Nederland zorgt de stichting Sheltersuit ervoor dat mensen die op straat wonen een jas krijgen die ook kan worden gebruikt als slaapzak.
In Gent, België, is er een algemeen fonds opgezet door verschillende organisaties voor de meest kwetsbaren.
De organisatie Bond Zonder Naam, die sociale projecten organiseert in Vlaanderen, heeft haar activiteiten moeten reorganiseren en contacteert voortaan kwetsbare mensen per telefoon.
“Iedereen heeft het nu moeilijk. Maar vergeet niet dat er altijd mensen zijn die het nog moeilijker hebben in deze situatie. Iedereen verdient bescherming… Ons hart gaat uit naar hen”, legt Anniek Gavriilakis uit, directrice van Bond Zonder Naam.
Zoals de Secretaris-Generaal van de VN, Antonio Guterres, uitlegt: “Het zijn de meest kwetsbaren … die het grootste risico lopen om door de vernietigende impact van COVID-19 getroffen te worden”.
Voor meer informatie voor vluchtelingen, volg deze richtlijnen van de VN-Vluchtelingenorganisatie.
