Lees tijdens de lockdown! Een advies dat zowel de Franse President Emmanuel Macron aan het begin van de lockdown gaf, net als Koningin Mathilde van België, die zelfs online voorleest voor kinderen. Vreemd genoeg hebben mensen meer tijd om te lezen, maar zijn boekhandelaren nog nooit zo bezorgd geweest over hun toekomst.
Terwijl het deze week Werelddag van het boek en de auteursrechten was, weten boekhandelaren in zowel België als Frankrijk nog niet wanneer, en hoe ze hun activiteiten zullen kunnen hervatten, en voor sommigen, of ze het zelfs kunnen overleven.
“Boekhandel Flagey” in Brussel, gespecialiseerd in stripverhalen, is sinds 19 maart gesloten. Nu er drie werknemers zonder werk zitten en de rekeningen zich opstapelen, vreest de eigenaar, Frédéric Ronsse, dat hij er nooit doorheen zal komen. “Ik verloor 85% van mijn omzet in deze periode.” Hij blijft wel doorgaan met thuisleveringen en de administratie van zijn boekhandel en probeert zijn bedrijf te redden.
“Voor leveringen ben ik uiterst voorzichtig, ik heb handschoenen, een masker, en gebruik handgel, mijn handen zijn helemaal beschadigd door het wassen,” zegt hij. Maar de loyaliteit van zijn klanten en mond-tot-mondreclame zijn niet genoeg.
“De voorraad wordt niet vernieuwd, uitgeverijen kunnen niet meer verdelen. Lezers bestellen boeken bij mij die ik niet heb, en daar begint het echte werk als boekhandelaar, ik ga op zoek naar wat hen misschien bevalt als ik het boek dat ze zoeken niet heb,” legt hij uit.
Zowel in België als in Frankrijk is staatssteun gepland voor handelaren die zwaar getroffen zijn door deze lange weken van inactiviteit. Zal het voldoende zijn?
Boekhandel Flagey is geregistreerd op de website “Je soutiens ma librairie”, die de acties van boekhandels in Frankrijk en België verzamelt. Sommigen bieden leveringen aan, bij anderen mag je dan weer je pakket afhalen in de winkel, of je kan een cadeaubon kopen om te gebruiken zodra de winkels weer open zijn.
Onafhankelijke boekhandels, die sowieso al te maken hebben met grote concurrentie van bijvoorbeeld Amazon of grootwarenhuizen die ook boeken verkopen en open zijn gebleven, zijn tijdens de lockdown nog meer de dupe geworden.
De online bestelsite “Les librairies indépendantes”, die boekhandels hielp de concurrentie van Amazon tegen te gaan, moest haar leveringen stopzetten wegens gezondheidsoverwegingen en problemen bij de levering van pakketten. Andere platformen zoals Place des Libraires, Lalibrairie.com, Les libraires ensemble, leslibraires.fr en Initiales werken, maar worden ook geconfronteerd met problemen op het gebied van voorraden, personeel of gesloten afhaalpunten.
“De cijfers zijn alarmerend. Voor de goede orde, volgens het GfK instituut verloren de boekhandels in maart 52% van hun omzet, wat op 15 maart werd verscherpt met de sluiting van niet-essentiële winkels, en de verliezen in april zullen naar verwachting nog zwaarder zijn. In de uitgeverijwereld, spreekt Antoine Gallimard, CEO van de Franse Groupe Madrigall, over een omzetdaling van 90%. Hij doet een oproep om ” boekhandels als een van de eerste sectoren na de lockdown weer te laten werken”, schrijft Mathilde Serrell in een artikel van France Culture, dat aan dit onderwerp is gewijd.
In Berlijn zijn de boekhandels, die als essentiële bedrijven worden beschouwd, nooit gesloten. Sinds maandag zijn ze opnieuw geopend in de rest van Duitsland, net als in Italië. In België, net als in Frankrijk, wachten de boekhandelaren nog steeds op de mogelijkheid om binnenkort weer lezers te ontvangen.
Lees meer over het coronavirus op deze pagina
