António Guterres aðalframkvæmdastjóri Sameinuðu þjóðanna varar við því að hernaður Rússlands í Úkraínu valdi ekki aðeins verðhækkunum á matvælum og eldsneyti, heldur kunni að setja strik í reikninginn í loftslagsmálum.
Guterres segir að þróunarríki verði fyrir barðinu á hærri verðbólgu, vatxahækkunum og þyngri skuldabyrði. En afleiðingarnar kunna að vera alvarlegar fyrir alla heimsbyggðina.
„Helstu hagkerfi heims grípa nú í hvaða haldreipi sem er til að skipta út rússnesku jarðefnaeldsneyti. Slíkar skammtímaráðstafanir kunna að stuðla að því að notkun jarðefnaeldsneytis verði ávanabindandi til lengri tíma og loki því einnar og hálfrar gráðu glugganum,“ sagði aðalframkvæmdastjórinn á ráðstefnu vikurtisins Economist um sjálfbærni í dag.
Glórulaust
Guterres lýsti áhyggjum sínum af því að ríki heims verði svo gagntekin af þeirri nauðsyn að finna skammtímalausn á þessum vanda að þau vanræki eða leggi til hliðar stefnumið um að skera niður notkun jarðefnaeldsneytis.
„Þetta er glórulaust. Fíknin í jarðefnaeldsneyti leiðir til gjöreyðingar. Og síðustu atburðir sýna okkur að svo lengi sem við erum háð notkun jarðefnaeldsneytsins, grafa átök og hamfarir undan hagkerfi heimsins og orkuöryggi.“
Að flytja 1.5 gráðu markmið af gjörgæslu
Guterres sagði að veröldin yrði að „laga gallaða orku-samsetningu heimsins.“ Hann benti á að tími væri af skornum skammti til að draga úr losun koltvísýrings um 45%. Í stað þess að leggja til hliðar aðgerðir til að draga úr kolefni í alheimshagkerfinu, beri að að gefa í og hraða þróuninni átt til endurnýjanlegrar orku.
„Hvernig höldum við einnar komma fimm hugsjóninni á lífi?“, spurði Guterres og svaraði sjálfur spurningunni með því að leggja áherslu á nauðsyn þess að hætta smám saman notkun kola og alls jarðefnaeldsneytis. Hann sagði að eina leiðin til orku-öryggis væru hröð, sanngjörn og sjálfbær orku-skipti.
Guterres hvatti ríki heims til að endurskoða landsmarkmið um loftslagsmál í tengslum við Parísarsáttmálann árlega þangað til þau uppfyllti 1.5 gráðu markmiðið. Þá þyrfti að hraða kolefnisjöfnun mikilvægra geira á borð við sjóflutninga, stál- og sementsframleiðslu. Á sama tíma bæri að vernda þá sem höllustum fæti standa og tryggja að aðlögun að loftslagsbreytingum væri sinnt samhliða þessum aðgerðum.
„Með þessu móti getum við flutt 1.5 gráðu markmiðið af gjörgæsludeildinni yfir í endurhæfingu,“ sagði aðalframkvæmdastjórinn.
