Na een veelbewogen jaar bereiden gezinnen zich voor op ongewone feestdagen. Sommige families zullen tijdens de feestperiode gescheiden zijn door de coronamaatregelen, en velen zullen dierbaren herdenken die ze verloren hebben.
Ondanks de uitdagingen die de pandemie met zich meebrengt, zien we veel solidariteitsacties en een toename van het aantal vrijwilligers over de hele wereld. Met de Internationale dag voor menselijke solidariteit op 20 december en de feestdagen voor de deur, gaan die onverminderd verder, vooral om de armsten en meest kwetsbaren te helpen die het hardst getroffen werden door de pandemie.
Een lichtpuntje
In Brussel, waar naar schatting 4.200 daklozen zijn geregistreerd, zullen vele dakloze kinderen dit jaar nog altijd een cadeau van de Kerstman ontvangen. De vereniging “Solidarité Grands Froids” vond het belangrijk om het traditionele geschenkenevenement te laten doorgaan, zij het onder strenge veiligheidsvoorschriften. Elk kind tussen 0 en 12 jaar krijgt een gloednieuw stuk speelgoed en een snack.
“Het wordt het lichtpuntje van dit jaar. Sinds het begin van de pandemie hebben we zoveel armoede gezien. We kunnen nu niet stoppen. Nu moeten we er zijn”, zegt Cynthia Simpson, voorzitter van Solidarité Grands Froids.
In verschillende steden in Frankrijk zullen daklozen een schoendoos krijgen gevuld met geschenken. Daarin zit iets warms (een muts, sjaal of handschoenen), iets lekkers (pralines, taartjes), iets leuks (een boek of kruiswoordraadsel), toiletgerief (zeep, deodorant, shampoo) en een wenskaart. In Nantes bieden jonge ondernemers daklozen kantoorruimte aan om ’s nachts in te slapen. In Montpellier hebben initiatiefnemers dan weer het concept “Deliveroo” omgetoverd tot Deliv’rue (van het Franse “rue”, straat), waarbij burgers warme maaltijden klaarmaken en die met de fiets verdelen onder de daklozen.
Donkerste maanden van het jaar
De wintermaanden zijn vaak een moeilijke periode met kortere dagen en slecht weer, waardoor velen zich alleen of geïsoleerd voelen. Dat wordt nog eens versterkt door de coronapandemie.
“We komen nu in de donkerste maanden van het jaar, een periode waarin er veel verbondenheid en solidariteit is, maar ook eenzaamheid”, zegt Sarah Verlinden, psychologe bij Rode Kruis-Vlaanderen. De organisatie lanceerde de “Houvast-app”, een app die mensen tips geeft hoe ze hun naasten met psychische problemen kunnen ondersteunen.
In Menen, België, krijgen alle 75-plussers uit de stad een drempelbezoek om te kijken hoe het met hun mentaal welzijn gaat. “Wij nemen ruim de tijd om te praten en beperken ons bezoek niet enkel tot die ene keer”, zegt Jurgen Wastyn, directeur Thuis- en Ouderenzorg van stad Menen. In totaal krijgen 3.557 ouderen een drempelbezoek, wat kan helpen om verborgen emotionele, administratieve of logistieke problemen, zoals de verwarming die niet werkt, aan het licht te brengen.
“We willen buurtsolidariteit bereiken. Mensen in armoede, met een handicap of met een psychische problematiek worden nog al te vaak uitgesloten”, voegt Wastyn eraan toe.
Niet alleen ouderen hebben steun nodig. Verschillende jongeren over de hele wereld kunnen niet naar hun familie toe door de reisbeperkingen die werden ingevoerd om de verspreiding van het virus tegen te gaan.
De universiteit van Leiden in Nederland stelt pakketten samen waarmee hun internationale studenten in groepjes van vier thuis een feestmaaltijd kunnen bereiden.
“Het afgelopen jaar is moeilijk geweest voor alle studenten, en in het bijzonder voor internationale studenten. Studenten zouden nu in de bloei van hun leven moeten zitten”, vertelt Willemijn Nieuwenhuijs, hoofd van Student Support Services van Universiteit Leiden. Intussen hebben al 240 internationale studenten zich aangemeld voor het initiatief.
Een sociaal verschil maken
Ook restaurants openen hun keukens om de meest kwetsbaren te helpen. In Utrecht, Nederland, zal restaurant Landhuis in de Stad met donaties kerstmaaltijden voor vluchtelingen bereiden.
“Bedrijven zijn er niet alleen om geld te verdienen, bedrijven zijn er ook om een sociaal verschil te maken”, zegt eigenaar Klaas Alblas. Met die overtuiging slaat het team van het Landhuis op 24 december aan het koken, en zullen ze de maaltijden later die dag verspreiden onder de verschillende Utrechtse opvanglocaties.
In Oudenaarde, België, kookt restaurant Margaretha’s 1600 gratis maaltijden om de minderbedeelden een hart onder de riem te steken. Eigenaar Philippe Vandercruyssen wil met dit initiatief vooral de kinderen helpen. Hij ervaarde namelijk zelf als kind dat het soms moeilijk was om de eindjes aan elkaar te knopen.
“Mijn drijfveer zijn de kinderen (…) Ik hoop dat gezinnen door dit initiatief samen aan tafel kunnen zitten op kerstavond”, besluit hij.
Geïnspireerd om te helpen? Kom hier te weten hoe je vrijwilliger kan worden: