Oekraïne: Humanitaire prognoses voor 2024

De oorlog tegen Oekraïne blijft leiden tot doden, vernieling en toenemende humanitaire nood. De gevechten en vijandelijkheden verwoesten delen van Oekraïne en beschadigen de civiele infrastructuur, zoals huizen, scholen, ziekenhuizen en water-, gas- en elektriciteitsvoorzieningen, die in sommige gevallen directe doelwitten waren. Sinds februari 2022 wordt het land geconfronteerd met een grootschalige Russische invasie, naast een al tien jaar durend conflict in de regio’s Donetsk en Loehansk. 

Dringende hulp blijft nodig 

De humanitaire nood in 2024 zal een onmiddellijke en dringende respons vereisen. Het humanitaire VN-agentschap OCHA verwacht dat in 2024 meer dan 14,6 miljoen mensen humanitaire hulp nodig hebben, dat is ongeveer 40% van de Oekraïense bevolking.  

“Hoewel er steeds minder over Oekraïne wordt gesproken, wordt de situatie in het land steeds extremer. En dat zagen we het afgelopen jaar. Terwijl de oorlog steden en dorpen aan de frontlinie verwoest, bereikt de humanitaire nood in deze gebieden een catastrofale omvang”, zegt Saviano Abreu, Hoofd communicatie en woordvoerder van OCHA in Oekraïne, vanuit Kyiv. 

Het aanhoudende conflict zal de humanitaire noodsituatie in de komende maanden verergeren. Meer dan 3,3 miljoen mensen in de gebieden aan de frontlinie in Oost- en Zuid-Oekraïne hebben hulp nodig. In die dorpen, waaronder ook de gebieden onder tijdelijke militaire controle van de Russische Federatie, kampen miljoenen mensen voor toegang tot voldoende water, voedsel, onderdak, brandstof om hun huizen te verwarmen en te koken, gezondheidszorg, bescherming en essentiële voorzieningen. 

Langetermijneffecten oorlog 

Ook in 2024 zal de oorlog zijn weerslag hebben op de economie, gezinnen en infrastructuur. Langdurige ontheemding en de impact van de oorlog op werkgelegenheid en inkomens brachten vele mensen aan de rand van de afgrond. 

De oorlog dwong miljoenen mensen te vluchten. Ongeveer vier miljoen mensen zijn nog steeds ontheemd in Oekraïne, terwijl meer dan zes miljoen naar het buitenland gevlucht zijn. Ontheemding zorgt voor een gebrek aan middelen bij veel Oekraïners die hun baan- of inkomensverlies niet kunnen opvangen. 

Er wordt in 2024 geen massale ontheemding verwacht, maar de oorlog in Oost-Oekraïne zal mensen blijven dwingen om te vluchten voor hun leven. 

Armoede, kwetsbare groepen en gendergerelateerd geweld 

Door de oorlog meldt 65% van de huishoudens een inkomensdaling sinds februari 2022. 44% van de huishoudens heeft moeite om voldoende geld te verkrijgen om in hun behoeften te voorzien, en 45% van de bevolking behoort tot minstens één kwetsbare groep. Daarnaast lopen 3,6 miljoen mensen het risico slachtoffer te worden van gendergerelateerd geweld. Als de invasie doorgaat, zullen die cijfers waarschijnlijk toenemen. 

De oorlog trof ook de economie en verergerde het gebrek aan middelen, bescherming en gezondheidszorg. Hoe langer de oorlog duurt, hoe duidelijker dat wordt. Het conflict vormt een extra belasting voor de socialebeschermingsstelsels van de overheid, die in het hele land hulp blijven bieden maar onder druk staan.  

De grootschalige invasie van Oekraïne door Rusland had een impact op het inkomen of de bestaansmiddelen van miljoenen Oekraïners. Volgens de Wereldbank steeg het armoedepercentage van 5% naar 24% in 2022, waardoor 7,1 miljoen Oekraïners onder de armoedegrens terechtkwamen. 

Kinderen 

Oekraïense kinderen zullen blijven lijden onder de gevolgen van de oorlog. Meer dan vijf miljoen kinderen konden niet meer naar school. Duizenden scholen, kleuterscholen en andere onderwijsfaciliteiten werden beschadigd of vernield. Slechts de helft van de 3,9 miljoen kinderen in door Oekraïne gecontroleerd gebied ging sinds het begin van het schooljaar naar school. 

Ongewijzigde positie van de Secretaris-Generaal 

Voor VN-Secretaris-Generaal António Guterres stelt de grootschalige invasie van Oekraïne door Rusland de fundamentele principes en waarden van ons multilaterale systeem op de proef. 

Het standpunt van de VN blijft ondubbelzinnig: Wij zetten ons in voor de soevereiniteit, onafhankelijkheid, eenheid en territoriale integriteit van Oekraïne binnen zijn internationaal erkende grenzen. 

Diplomatie 

De Verenigde Naties blijven alle diplomatieke inspanningen steunen die gericht zijn op rechtvaardige en duurzame vrede in Oekraïne, in overeenstemming met het VN-Handvest, het internationaal recht en relevante resoluties van de Algemene Vergadering. De VN staan klaar om de partijen te steunen als zij onze hulp vragen bij onderhandelingen of dialoog. 

Ondanks alles, benadrukt Saviano Abreu, OCHA-woordvoerder in Oekraïne, dat in 2024 “de Oekraïense bevolking, en ik zie het elke dag, niet zal toestaan dat deze ondraaglijke situatie hen tot wanhoop drijft. Ze doen er alles aan om de dagelijkse uitdagingen te overwinnen en om te overleven. Maar ze hebben hulp nodig. Internationale steun voor humanitaire hulp in Oekraïne moet sterker blijven dan ooit.” 

Nuttige links:  

Meest recent