Wat te verwachten was is nu ook in een VN-rapport bevestigd: plastic zakjes verbieden, zwerfvuil op strand opruimen, afval sorteren of een drinkbus kopen zal niet genoeg zijn om de vervuiling van onze oceanen tegen te gaan. Om plastic afval te vermijden is een systematisch beleid nodig.
“Het huidige beleid is niet opgewassen tegen het probleem”, zegt het VN-Milieuprogramma (UNEP), dat een rapport publiceert van het International Resource Panel (IRP).
Hoewel er vooruitgang is geboekt bij de aanpak van de internationale plasticvervuiling, zullen de huidige toezeggingen van de overheden en industrie de hoeveelheid plastic die in de oceaan wordt gedumpt tegen 2040 met slechts 7% verminderen.
Momenteel wordt er jaarlijks 11 miljoen ton plastic in de oceanen gedumpt. Met het huidige beleid zal de hoeveelheid aan plastic afval uit steden tegen 2040 verdubbelen en de hoeveelheid plastic die in de oceanen terechtkomt naar verwachting bijna verdrievoudigen.
Drie miljoen blauwe vinvissen aan plastic
Plastic blijft eeuwenlang in de oceaan omdat het niet echt biologisch afbreekbaar is. De totale hoeveelheid plastic in de oceaan kan daarom tegen 2040 oplopen tot 600 miljoen ton, wat even veel is als het gewicht van meer dan 3 miljoen blauwe vinvissen.
Een nationaal plasticbeleid is in de hele wereld nauwelijks te vinden en het beleid dat er is, is eerder gericht op een verbod of belasting van bepaalde plastic producten dan op systematische veranderingen in de plasticeconomie.
“Het is tijd om een einde te maken aan geïsoleerde maatregelen per land die op het eerste gezicht goed werken, maar in werkelijkheid geen verschil maken. De intenties zijn goed, maar met slechts een kleine aanpassing van het systeem zal niet alles als bij toverslag veranderen”, zegt Steve Fletcher, auteur van het rapport en lid van het IRP-panel.
Internationaal beleid, nationale implementatie
Het rapport doet daarom aanbevelingen, waaronder:
- beleidsdoelen die internationaal worden vastgelegd en nationaal worden geïmplementeerd
- De gekende acties om plastic zwerfvuil op zee te verminderen moeten verder worden aangemoedigd, gedeeld en uitgebreid. Dit betreft de overstap van lineaire productie en consumptie naar circulaire productie en consumptie van plastic door minder afval te creëren, hergebruik aan te moedigen en de aanwezige marktinstrumenten te benutten.
- Ondersteuning van innovatie is essentieel om de transitie naar een circulaire plasticeconomie te garanderen.
- Een onafhankelijk instrument is nodig om de doeltreffendheid van het beleid inzake plastic afval te beoordelen en monitoren om zo de meest effectieve oplossingen in verschillende nationale en regionale omgevingen te identificeren.
- De wereldhandel in plastic afval moet transparanter en beter gereguleerd worden om mens en natuur te beschermen.
Meer info:
- Informatiefiche van UNEP: potentiële oplossingen om plasticvervuiling op zee een halt toe te roepen
- Volledige rapport
- Wereldoceanendag: Vlaanderen als ‘testlab’ voor de duurzame wereld van morgen
- Oceaan beïnvloedt het weer, maar zelf slachtoffer van klimaatverandering
