Það er óásættanlegt að einungis er varið 2% af útgöldum heilbrigðiskerfa í heiminum til geðheilbrigðis, að mati António Guterres aðalframkvæmdastjóra Sameinuðu þjóðanna. Í ávarpi á Alþjóða geðheilbrigðisdaginn 10.október segir Guterres að geðheilsuáhrif COVID-19 geti varað lengur en heimsfaraldurinn sjálfur.
Jafnvel í hátekjuríkjum segjast meir en 75% fólks sem þjáist af þunglyndi fá ónóga umönnun. Á hinn bóginn fær meir en 75% íbúa lág- og meðaltekjuríkja enga meðferð yfirleitt.
„Þetta er bein afleiðing langvarandi undir-fjármögnunar því ríkisstjórnir verja að meðaltali rétt rúmlega tveimur af hundraði allra framlaga til heilbrigðismála til geðheilsu,” segir Guterrres. „Þetta er óásættanlegt.”
Geðheilbrigðisvandinn gæti varað lengur en COVID
COVID-19 faraldurinn hefur haft afar slæm áhrif á geðheilsu fólks. Sumir hópar hafa orðið sérstaklega hart úti. Þar má nefna heilbrigðisstarfsfólk og aðra í framlínunni, námsmenn, fólk sem býr eitt og aðrir sama hafa þegar glímt við geðheilbrigðisvanda. Ekki má heldur gleyma því að þjónustu á sviði geðheilbrigðis, tauga- og fíknisjúkdóma hefur raskast verulega.
Engu að síður er nokkur ástæða til bjartsýni. Á Alheims heilbrigðisþinginu í maí síðastliðnum viðurkenndu ríkisstjórnir heims nauðsyn þess að efla gæða-heilbrigðisþjónustu á öllum stigum. „Við erum loks farin að viðurkenna að það er tómt mál að tala um heilbrigðis án geðheilbrigðis,“ segir aðalframkvæmdastjórinn í ávarpi sínu.
Vígorð Alþjóða geðheilbrigðisdagsins að þessu sinni er „Geðheilbrigðisþjónustu fyrir alla: látum það gerast.“ Myllumerkið á samfélagsmiðlum er #WorldMentalHealthDay.
Sjá nánar um Alþjóða geðheilbrigðisdaginn á Íslandi hér.